Картины маринистов - корабли

Kira Iwanova (Кира Иванова) - Lilja Zakirova Gallery

Kira Ivanova, Sevastopol 1950-1960 In 1954 stapte een jonge vrouw uit de trein die haar van Moskou, in zuidelijke richting dwars door Rusland, Oekraïne en over de Krim, naar de havenstad Sevastopol had gebracht. Haar naam was Kira Ivanova. Ze maakte onderdeel uit van een select groepje studenten aan de prestigieuze Soerikov Academie, dat zou meehelpen bij de restauratiewerkzaamheden aan één van de culturele trekpleisters van de stad, het panoramaschilderij De verdediging van Sevastopol. Dit schilderij, evenals de betekenis van de stad Sevastopol, behoeven enige nadere uitleg. Het panoramaschilderij was in de 19e eeuw een populaire kunstuiting, die - door het combineren van schilderkunstige illusie met werkelijke attributen - uitermate geschikt werd geacht om historische veldslagen voor het nageslacht in het leven te roepen. De verdediging van Sevastopol was een immens, doorlopend doek van 115 bij 14 meter dat, na vier jaar onafgebroken werk, in 1904 werd voltooid door Franz Roubaud. Een jaar later werd het panorama opengesteld voor publiek in een speciaal hiertoe ontworpen paviljoen. Franz Roubaud (1856-1928), een Rus van Franse afkomst, was in zijn tijd een befaamd schilder van oorlogsscènes. Ook van zijn hand is het wellicht beter bekende Panorama van Borodino uit 1912, waarmee Napoleons nederlaag in Rusland van honderd jaar eerder werd herdacht. Sinds het begin van de 19e eeuw is Sevastopol de thuisbasis van de Zwarte Zeevloot, die lange tijd de ruggengraat vormde van de Russische marine. De stad werd tijdens de Krimoorlog van 1853-1856 belegerd door een alliantie van Engelse, Franse, Turkse en Sardijnse troepen. Het beleg, dat bijna een jaar duurde, werd uiteindelijk in het nadeel van de Russen beslist waarna de stad door de geallieerde troepen werd ingenomen. Toch was het heroïsche verzet, maar ook het lijden van de Russische troepen – door Leo Tolstoj gedocumenteerd in zijn Schetsen uit Sevastopol - een monument waardig. Als onderwerp voor het panorama koos Roubaud een grootscheepse charge van de Fransen en Engelsen op 18 juni 1855, die door de verdedigers van de stad met succes werd afgeweerd. Na deze dag van verbeten strijd, die aan beide zijden vele slachtoffers maakte, zou het beleg van Sevastopol nog eens drie maanden duren. Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog werd er hevig om Sevastopol gestreden. Wederom werd de stad belegerd, ditmaal volgde na een beleg van 250 dagen op 1 juli 1942 inname door het Duitse leger. Door de vele bombardementen die hieraan voorafgingen bleek Sevastopol één grote ruïne en waren zijn inwoners gedecimeerd tot éénzesde van het vooroorlogse bewonersaantal. De stad bleef vervolgens twee jaar lang in handen van de nazi’s en werd door hen omgedoopt tot Theodorichshafen. Na de oorlog begonnen de herstelwerkzaamheden aan Sevastopol, aan wie wegens zijn grote verliezen het predikaat ‘Heldenstad van de Sovjet-Unie’ werd toegekend. Ook Roubauds panorama, dat tijdens een bombardement zwaar beschadigd was geraakt, werd onderhanden genomen. De restauratie, of nauwkeuriger gezegd reconstructie, van het schilderij zou twee jaar in beslag nemen. Kira Sergejevna Ivanova werd in 1928 geboren in Kuybyshev, de oude stad aan de Wolga die in 1990 weer is omgedoopt tot Samara. Ze bezocht het vijfde en laatste jaar van de Moskouse kunstacademie, afdeling schilderkunst, toen ze naar Sevastopol vertrok. Ze was inmiddels 26 jaar en had al een lange leerschool achter de rug. In een recent interview vertelde de kunstenares dat haar vader er altijd van had gedroomd dat zij zich in artistieke richting zou ontwikkelen en dat hij er alles voor overhad om haar de juiste opleiding te kunnen bieden. Haar talent had ze meegekregen van haar moeder, die vóór de oorlog als ontwerper werkzaam was geweest in de textielindustrie. Van 1943 tot 1949 volgde Kira Ivanova een vooropleiding voor de academie aan een speciale kunstschool in Moskou. Vervolgens studeerde ze een jaar aan de kunstacademie van Tartu in Estland. Toen er in 1950 weer plaats was voor nieuwe studenten aan het Moskouse Kunstinstituut ten name van Vasili Soerikov, keerde zij naar Moskou terug om toelatingsexamen te doen. Studeren aan dit staatsinstituut was immers het hoogst bereikbare voor een aspirant-kunstenaar in de Sovjet-Unie. Kira Ivanova werd aangenomen en toonde zich een vlijtig en getalenteerd studente. Vol trots vertelde ze hoe een afvaardiging van Franse en Italiaanse kunstenaars, die de academie bij wijze van hoge uitzondering bezocht, zo onder de indruk was van één van haar naaktstudies dat men toestemming vroeg aan Ivanova’s professor om het werk naar huis mee te nemen, hetgeen geschiedde. De Moskouse kunstacademie, vernoemd naar de Russische historieschilder Vasili Soerikov (1848-1916), kan bogen op een grote schilderkunstige traditie. Deze Moskouse traditie wordt door diverse kunsthistorici afgezet tegenover die van Sint Petersburg als zijnde schilderachtig (Moskou) versus tekenachtig of grafisch (Sint Petersburg). Men verklaart dit met het feit dat de academie van Sint Petersburg een staatsinstituut was dat zich in directe nabijheid van het hof bevond, waardoor regels strenger werden nageleefd en het decorum moest worden hooggehouden. //  zakirova.com